Hoewel de natuur in Schotland voor velen de belangrijkste attractie van het land is, mogen natuurlijk ook de verschillende steden van Schotland niet ontbreken op deze website. Hoofdstad Edinburgh en het veel kleinere Falkirk hebben al een eigen pagina op deze site. Er zijn daarnaast nog een aantal steden die zeker het vermelden waard zijn zoals Glasgow dat tegenwoordig de grootste stad van het land is of Inverness dat voor velen de toegangspoort is voor een rondreis door de Schotse Hooglanden.
Op deze pagina beschrijven we globaal de belangrijkste steden van Schotland en de bezienswaardigheden van deze plaatsen.
Hoewel Edinburgh de Schotse hoofdstad is, is deze stad niet de grootste van het land. Deze eer komt de stad Glasgow toe. Hoewel de stad vrij groot is zijn de meeste bouwwerken vrij jong en dateren uit de laatste 200 jaar. Een uitzondering daarop is bijvoorbeeld de kathedraal van Glasgow. Het huidige bouwwerk dateert uit de dertiende eeuw en is in gotische stijl opgebouwd. Het is een van de weinige compleet overgebleven middeleeuwse kathedralen en doet nog altijd dienst als parochiekerk. Ondanks dat het huidige bouwwerk dateert uit de dertiende eeuw begint de geschiedenis al eerder. De kathedraal werd gebouwd op het vermoedelijke graf van Sint-Kentigern. Deze stierf al in het jaar 612, maar echte vermeldingen van eerste kathedraal dateren uit de twaalfde eeuw, ten tijde van koning David I die nadat hij Schotland claimde de bisschop van York zeggenschap gaf over de Schotse kerk. Op 7 juli 1136 werd de eerste kathedraal ingezegend. Van deze kathedraal zijn nog ondergrondse restanten waarop de huidige kathedraal gebouwd is in de dertiende eeuw. Gelukkig heeft de kathedraal de ruige geschiedenis, zoals de onafhankelijkheidsoorlogen redelijk doorstaan waardoor je nu nog altijd kunt genieten van een prachtig middeleeuws kathedraal. Enkele bezienswaardigheden binnen de kerk zijn het schip en het koor, de pulpitum en de crypte met de tombe van Sint Kentigern. Een ander wat ouder gebouw is die van de universiteit van Glasgow, verder moet de stad het vooral hebben van mooie hedendaagse architectuur zoals het Clyde auditorium en de prachtige brug Clyde Arc.
De stad is echt een stad van het volk en het mag dan ook niet verbazen dat twee bekende voetbalclubs, Celtic FC en de Rangers FC, de stad hun thuishaven mogen noemen. Naast de opvallende vaak hedendaagse bouwwerken zijn er ook een aantal musea die de moeite van het bezoeken waard zijn, zoals het Kelvin Grove Art Gallery and Museum, Hunterian Museum and Art Gallery en het Riverside Museum. Ook de Glasgow Botanic Gardens mag je zeker niet overslaan tijdens je bezoek aan deze stad. Hier valt je meteen de fraaie architectuur op van de serres waar veel van de botanische planten zich bevinden. Deze kassencomplexen zijn opgebouwd door Victoriaanse stijl en natuurlijk is de verzameling planten zeer de moeite waard. Glasgow is een verrassende stad en zeker de moeite van een dagtrip waard. Het aantal toeristen dat speciaal voor een stedentrip naar Glasgow vliegt en in Glasgow overnacht, neemt toe. Glasgow wordt als een meer ongepolijst alternatief gezien voor het bijna sprookjesachtige Edinburgh.
De op drie na grootste stad van Schotland is Dundee. De stad ligt in het oosten van Schotland aan de Firth of Tay die in verbinding staat met de Noordzee. In de geschiedenis van de stad heeft de plaats lange tijd geen grote rol gespeeld en pas sinds de negentiende eeuw is de stad sneller gegroeid. Het Antarctisch schip waarmee Robert Falcon Scotts erop uittrok, ligt tegenwoordig voor anker in de haven van de stad. Op het schip kom je meer te weten over de wetenschappelijke activiteiten van de stad. Naast dit schip zijn er nog een aantal interessante bezienswaardigheden zoals de toren van Sint Mary die dateert uit de late vijftiende eeuw. Ook Claypotts Castle is de moeite van een bezoekje waard.
Aan de oostkust van Schotland, aan de noordzijde van de Great Glen, ligt Inverness aan de monding van de rivier de Ness. De stad wordt beschouwd als de hoofdstad van de Schotse Highlands. De stad kent al een lange geschiedenis, zo stond de burcht van koning Duncan hier in de elfde eeuw. Ook deze stad heeft in de loop van de eeuwen last gehad van de roerige geschiedenis waar Schotland aan onderhevig is geweest. Lang was de stad niet groot, maar toen het Caledonisch kanaal in de negentiende eeuw werd voltooid was de stad de basis van een belangrijke verbinding tussen het oosten en westen van Schotland. De meeste gebouwen dateren dan ook uit de negentiende eeuw en het is pas sinds het jaar 2000 dat Inverness zich officieel stad mag noemen. Het Caledonisch kanaal is dan ook één van de belangrijkste bezienswaardigheden van de stad. Dit kanaal loopt over de breuklijn en verbindt een aantal meren met elkaar van de Schotse oostkust tot aan de westkust waardoor er een handelsroute is ontstaan door Schotland heen.
In 1803 werd begonnen met de aanleg en in 1822 was de bouw voltooid. Het kanaal is 107 km lang waarvan 72 km wordt bewerkstelligd door natuurlijke meren. Toen het kanaal klaar was in 1822 bleek al snel dat het te smal was en te ondiep. Pas nadat het kanaal werd aangepast in 1847 was het klaar om scheepvaart te dienen. Sinds 2005 is het ook mogelijk om het kanaal als recreant bevaren. Het is een unieke manier om een aantal mooie plekken in Schotland te bezoeken vanaf het water. De tegenwoordige rechtbank is het oude Inverness Castle, maar nog altijd is het kasteel de moeite van het bezichtigen waard. Ook de Moray Firth en de rivier Ness zijn belangrijke bezienswaardigheden.
Aan de oostkust van Schotland ligt de kustplaats Aberdeen. De stad is een oude universiteitsstad en herbergt twee universiteiten. De oudste daarvan is de University of Aberdeen die werd opgericht in 1495. De Robert Gordon University kent een beduidend kortere geschiedenis en heeft pas de status van universiteit verkregen in 1992. Tot de bezienswaardigheden behoren onder andere ook St Machar’s Cathedral, een voormalige kathedraal uit de veertiende eeuw die sinds de Reformatie in 1560 dienstdoet als parochiekerk. Na de Reformatie raakte de kathedraal in verval wat resulteerde dat in de achttiende-eeuwse de kerk enkel nog uit het schip bestond met twee westelijke torens. Ondanks dat de kathedraal niet meer zijn grandeur heeft van vervlogen tijden is het nog altijd zeer indrukwekkend bouwwerk. Zeker het heraldische plafond dat uit hout is gemaakt en wordt opgesierd met wapenschilden is erg indrukwekkend. Het schip is zeker nog de moeite waard, naast dus het prachtige plafond. Daarnaast heeft de stad een maritiem museum en ook het Aberdeen art Gallery zijn de moeite van een bezichtiging waard. Naast deze bezienswaardigheden heeft de stad ook maar liefst 45 parken waar het goed toeven is en staat de stad ook bekend als winkelstad.
Aan het aantal grote steden dat zich bevindt in het oostelijk deel van Schotland kun je zien dat vanuit het verleden de oriëntatie veel op Europa lag. Een van deze oostelijke steden die niet in dit overzicht mag ontbreken is Stirling. De stad ligt aan de rivier de Forth en is gesitueerd rond een steile rots waarop zich het kasteel en het historische stadscentrum bevinden. Hiermee is ook duidelijk waarom deze stad niet in het overzicht mag ontbreken.
Een kasteel boven op een rots omringd door ouwe huizen geeft een prachtig plaatje. Stirling Castle is dan zeker ook een van de hoogtepunten die je zeker gezien moet hebben wanneer je de stad bezoekt. De eerste bebouwing van het kasteel dateert uit de twaalfde eeuw, maar de huidige bebouwing is wat jonger. Het kasteel is dus gesitueerd boven op een plateau op een rots omringd door oude huizen van oude de stadskern van Stirling. Naast dat het kasteel mooi is om te bezichtigen heeft het ook een rijke geschiedenis die de kundige gidsen beeldend kunnen vertellen. Ook de Stirling old Bridge uit de vijftiende eeuw is de moeite van het bezichtigen waard, evenals de oude stad, Cowane’s Hospital en nog veel meer. In de stad Stirling kun je jezelf makkelijk een dag vermaken.