SCHOTLAND TIP 1: SCHOTSE HOOGLANDEN

Eigenlijk kun je Schotland in twee gebieden indelen: de Highlands en de Lowlands. De Lowlands beslaan het deel van het land dat amper serieuze heuvels of bergen telt. Dit is het dichtstbevolkte gebied van Schotland en concentreert zich in het zuiden en oosten van het land. Binnen de Lowlands liggen de grootste steden van Schotland zoals Glasgow, Edinburgh en Aberdeen. De Highlands, die we in het Nederlands vooral aanduiden als de Schotse Hooglanden, beslaan het westelijke en noordelijke deel van Schotland. Het omvat vooral het raadsgebied Highland, maar ook een paar andere raadsgebieden.

De Schotse Hooglanden zijn vaak heuvelachtig of bergachtig, bevatten veel zogenaamde ‘lochs‘ (meren en inhammen) en zijn dunbevolkt. Wat betreft natuur is dit veruit de mooiste regio van Schotland. Hier ga je naartoe om te wandelen, te fietsen, te raften of op een andere manier actief bezig te zijn. In de Schotse Hooglanden geniet je van natuur, pittoreske dorpjes en natuurlijk van de in deze regio veelvuldig gestookte Schotse whisky. De meeste mensen die de Schotse Hooglanden bezoeken die doen dat door middel van een rondreis om ervoor te zorgen dat ze zoveel mogelijk kunnen zien en doen tijdens hun vakantie.

Glen Coe

Eén van de plaatsen die zeker voldoet aan het beeld dat je hebt bij de Schotse Highlands is Glen Coe. Gleann Comhann, zoals deze vulkaanvallei in het Schots-Gealisch wordt genoemd, is een groen, maar kaal ogend bergachtig gebied. De naam heeft de vallei te danken aan de rivier de Coe die door het gebied heen stroomt. De vallei is er gekomen doordat er in de ijstijd een gletsjer hier een brede U-vorm heeft uitgesleten in het landschap, een proces dat na het verdwijnen van het ijs resulteerde in deze vallei.

Zowel de vallei zelf als het gebied eromheen zijn een erg mooie bestemming voor toeristen. In de vallei zijn een aantal dorpjes, waaronder Glencoe dat wellicht bij lezers met een historische interesse een belletje doet rinkelen. Op 13 februari 1692 vond hier namelijk het bloedbad van Glencoe plaats. Ten tijde van de zogeheten ‘Glourius Revolution’ waarbij de Nederlandse stadhouder Willem III van Oranje-Nassau tot koning van Engeland, Schotland en Ierland werd gekroond vond hier een bloedbad plaats. Dit had te maken met het feit dat de MacDonalds Clan niet snel genoeg Willem III als koning erkende, waardoor leden van de clan van Campbell 38 mannen van de clan MacDonalds hebben gedood. Enkele MacDonalds trachtten te vluchten en werden tijdens hun vlucht opgejaagd en op de open velden van de Highlands geslacht. Ook werden de huizen van deze clan in brand gestoken waardoor de vrouwen en kinderen zonder woning kwamen te zitten en door deze ontberingen gingen ook nog eens 40 van hen dood. Deze slachtpartij vond plaats over de gehele vallei van Glen Coe. Ook wordt er beweerd dat het niet de Campbell clan was die de moorden verrichtten, maar dat het regeringstroepen waren van koning Willem III. Toch wel raar dat wij vaak hier in onze geschiedenisboeken lezen dat de machtsovername van Willem III in het verenigd Koninkrijk zonder bloedvergieten zou zijn gegaan. Het zou zelfs zo zijn dat leden van de clan van MacDonalds de regeringstroepen met open armen hadden verwelkomd en vervolgens 3 dagen onderdak hadden geboden en met alle gastvrijheid werden behandeld. Zoals wel vaker hebben gebieden waarvan we de geschiedenis kennen een historie van geweld. Kennelijk werkt dat zo met historische gebeurtenissen. Zelden zijn het positieve gebeurtenissen die de geschiedenisboeken halen.

Gelukkig is er ook een heden en is de vallei een mooie bestemming wanneer je in Schotland verblijft. Zo zijn er een aantal mooie typische Schotse dorpjes in de vallei en is de streek ook geliefd bij wandelaars door de diverse routes door langs en door Glen Coe. Deze routes brengen je langs de mooiste plekken in de vallei en de bergen die er rond de vallei zijn gesitueerd. Het is zelfs mogelijk om hier in de winter te skiën wanneer en voldoende sneeuw valt op de munro’s in het gebeid. Naast het mooie berglandschap en de pittoreske dorpjes is ook Loch Achtriocvhtan onderdeel van de meeste wandelroutes. Een van de bekendste heuvels zijn de zogeheten ‘Three Sisters’, drie markante heuvels die de ‘drie zusters van Glen Coe’ worden genoemd. Dat heeft natuurlijk te maken met het feit dat de drie toppen van de heuvels dicht bij elkaar staan en als het waren een eenheid vormen. Een van de meest bekende wandelroutes die hier loopt en je langs alle prachtige bezienswaardigheden brengt is de ‘Lost Valley Trail’. Deze wandelaars en andere toeristen vormen een belangrijke bron van toestroom van mensen van buiten de regio. Er zijn dan ook veel aanbieders van Bed and Breakfasts en andere plekken om te verblijven in Glen Coe.

Glen Cloe

Great Glen

Een andere bekende plek in de Schotse Highlands is de ‘Great Glen’. Deze Glen is eigenlijk een reeks valleien die wellicht bij sommigen bekend door bijvoorbeeld Loch Ness en Urquhart Castle. De Great Glen loopt dwars door Schotland van de westkust naar de oostkust en is ruim 100 kilometer lang. Dat komt omdat deze Glen een zogeheten geologische breuk is waar twee plaktektonische platen langs elkaar schuiven. De vele meren op deze breuklijn zijn middels kleine riviertjes aan elkaar verbonden. Om een doorgang te creëren voor scheepvaart zijn er ook kanalen gemaakt, omdat de meeste rivieren niet geschikt zijn voor scheepvaart. Het Caledonisch kanaal zorgt samen met de meren wel voor deze route van oost naar west en vice versa.

Sinds 2002 is er een recreatief gebied langs de gehele lengte van de Great Glen, waardoor er een prachtige meerdaagse wandelroute is ontstaan die je van de ene naar de ander kant van Schotland brengt en bovendien langs de mooiste plekken die op deze route te vinden zijn. Natuurlijk ook langs Loch Ness dat bekend is over de hele wereld vanwege de verhalen die er zijn over een groot wezen dat in het meer zou leven. Wellicht dat het monster van Loch Ness net besluit om zijn nek boven het water te steken wanneer jij erlangs wandelt. Een mooie plek om het monster te spotten zou bijvoorbeeld kunnen zijn wanneer je Urquhart Castle bezoekt. Dit tot de verbeelding sprekende dertiende-eeuwse kasteel is gesitueerd aan het beroemde meer en ook één van redenen waarom Loch Ness bekend is geworden. Het kasteel heeft een lange geschiedenis gehad waarbij verschillende clans en families het in bezit hebben gehad tot het vanaf 1690 werd verlaten omdat het geen strategische waarde meer had.

Naast het prachtige kasteel ‘Urquhart Castle’ en Loch Ness zijn er nog veel meer mooie plekken aan de Great Glenn te vinden.

De route van oost naar west wordt met meerdere rivieren en meren met elkaar verbonden. Zo kon je hier de Ness en Loch Ness tegen, maar ook Loch Dougfour, de Oich, Loch Oich, Loch Lochy, de Locht en Loch Linnhe. Eén ding dat alle locaties gemeen hebben op deze breuklijn tussen de Highlands en de Lowlands is het prachtige natuurschoon. Als je regen niet zo hinderlijk vindt en je houdt van wandelen, dan is een route door de Great Glen een echte aanrader. Het ruige Schotse landschap met riviertjes en meren is een streling voor het oog. Bovendien is alles ook heel groen hier door de overmatige regenval.

Naast dat wandelaars hier een fantastische reis kunnen maken is het ook mogelijk om met een boot het Caledonisch kanaal te bereizen. Natuurlijk wordt je dan wel soms geleid langs kanalen omdat de rivieren niet altijd bevaarbaar zijn, maar je komt wel over de meren en langs alle mooie plekken op deze breuklijn.

Great Glen

Loch Lomond and The Trossachs National Park

Dit grote nationale park ligt in het westen van Schotland net in het zuidelijke deel van de Highlands. Het park ligt rond het meer Loch Lomond. Dit grote meer is 37 kilometer lang en op zijn breedste plek 8 kilometer breed. Het is een diep meer. Als hier door het water zou willen lopen en met je hoofd boven het water blijven terwijl je bodem raakt, dan zal je benen moeten hebben die toch al gauw op sommige plekken 190 meter lang moeten zijn. Het meer en het natuurschoon zijn dan ook de grote troeven van dit nationale park dat in 2002 werd opgericht. De ‘Trossachs’ verwijzen naar een gebied met mooie meren, bergen en dorpjes waar je gastvrij ontvangen zult worden. Het gebied wordt ook wel ‘de Highlands in miniatuur’ genoemd. Door dit gebied kom naast bergen en leuke dorpjes en meren ook prachtige groene wouden tegen wanneer je één van de vele wandelroutes volgt.

Op en rond het meer zijn ook tal van leuke activiteiten te ondernemen. Zo kun je er diverse watersporten beoefenen, zoals windsurfen, kajakken, kanoën en zelfs varen met de jetski. Ook is het leuk om een kleine cruise te beleven op Loch Lomond. Ook liefhebbers van de hengelsport kunnen hier uitstekend vissen. In dit prachtige park zulk je je niet snel vervelen door de vele leuke plekjes en het prachtige meer.

Loch Lomond

Cairngorms National Park

Wat noordelijker in Schotland ligt dit ligt het nationale park met de hogere bergen. Midden in de Schotse Hooglanden, tussen de steden Perth, Aberdeen en Inverness is dit gebied gesitueerd. Als kern van het gebied wordt het massief beschouwd dat onder andere een aantal hoge bergtoppen omvat. Wandelaars kunnen hier dan ook uitdagende tochten maken langs een aantal pittige bergpassen. Tijdens de wandelroutes door het Cairngorms National Park zul je constant getrakteerd worden met schitterende uitzichten, tenzij het weer roet in het eten gooit. Grote delen van het landschap in dit park bevindt zich boven de boomgrens. Een aanrader is een bezoek aan het Cairngorms Reindeer Centre, waar je rendieren kunt bezoeken die hier in het wild leven.

Cairngorms National Park

Ben Nevis

Gemiddeld is de top van de berg Ben Nevis zo’n tien dagen per jaar zichtbaar. De rest van het jaar is deze in wolken gehuld. Ben Nevis is dan ook de hoogste berg van Schotland met een hoogte van 2050 meter boven de zeespiegel. De uitdagende hoogte beweegt vele wandeltoeristen om een poging te wagen om de berg te bedwingen. De omstandigheden maken dit echter niet heel makkelijk, want gemiddelde neerslag op Ben Nevis is jaarlijks bijna 4500 millimeter. Daarbij komt ook nog eens dat het op sommige plaatsen een ruige klim is met vrij rotspartijen. De favoriete route voor de beklimming van de Ben Nevis begint in Glenn Nevis waar de Pony Track je een route verschaft naar boven. Natuurlijk kun je tijdens je klim genieten van mooie uitzichten over de Highlands. Het bereiken van de top doe je dan echter voor een mentale overwinning, want de kans is groot dat je in een dichte mist staat. Of je moet geluk hebben en net op één van die tien dagen van het jaar de top bereiken.

Een andere mogelijk op de top is om het weerstation te bezoeken dat nog als een ruïne te bewonderen is en van de periode van 1883 tot 1903 permanent bewoond werd.
Wil je toch van Ben Nevis geproefd hebben, maar ben je niet mobiel of zie je de klim niet zitten, dan kun je altijd nog een glas whisky nemen dat dezelfde naam draagt. Er is namelijk een destilleerderij die dezelfde naam heeft als de beroemde Schotse berg.

Ben Nevis